اهمیت حس کنجکاوی کودکان و روش های تقویت آن
کودکان طبیعتا کنجکاو هستند و به نظر می‌رسد می‌خواهند همه چیز را در مورد دنیای اطراف خود بدانند. آنها از کنجکاوی خود برای کشف احساسات و دنیای خود بهره می‌برند. این حس به کودکان کمک می‌کند تا بیشتر به اطراف خود دقت کرده و به مسائل فکر کنند و راه حل‌های تازه‌ای کشف کنند. برخی از والدین به دلیل نداشتن حوصله کافی برای پاسخ به کنجکاوی فرزندان خود، دست به سرکوب این حس می‌زنند و غافل از این که دادن فرصت به کودکان برای کشف محیط خود برای رشد و رفاه آنها مهم است. کودکان کنجکاو اطلاعات را دریافت و به خاطر می‌سپارند و در مدرسه مشارکت بیشتر داشته و عملکرد بهتری خواهند داشت. با نشر نبات همراه باشید تا راهکارهای پرورش و تقویت این حس در کودکان را به سمع و نظرتان برسانیم.
کنجکاوی یکی از مهارت‌های مهم کودکان برای یادگیری
وقتی این عنوان را می‌خوانید ممکن است با خود بگویید: “منظور شما از “یادگیری کودک” چیست؟” ما با کنجکاوی بلامانعی متولد شده‌ایم. شما به سادگی نمی‌توانید کودکان را از چنگ زدن، لمس کردن، ضربه زدن، جویدن هر چیزی که می‌توانند به دست بیاورند، مهار کنید. این امر به این دلیل است که کودک از همان ابتدا سعی در درک دنیای اطراف خود دارد. ما این تلاش را تا سنین بزرگسالی نیز ادامه می‌دهیم چرا که همیشه چیز جدیدی برای یادگیری وجود خواهد داشت.
رشد کنجکاوی به کودک کمک می‌کند که بتواند به طور مداوم رشد کند، تمایل زیادی برای یادگیری داشته باشد و آنچه را که در اطرافش وجود دارد زیر سوال ببرد و در نهایت تخیل و خلاقیت که ابزارهای اساسی مورد نیاز برای بزرگسالان موفق رادر آنها پرورش دهد. دیگر مواردی که نشان می‌دهد حس کنجکاوی در کودکان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است به شرح زیر می‌باشد:
- مقابله با خستگی: 90 درصد مشکلاتی که بچه‌ها به آن دچار می‌شوند با کسالت شروع می‌شود. کنجکاوی سالم به کودکان این امکان را می‌دهد که بدون هیچ حادثه‌ای سرگرم شوند.
- پرورش ذهن فعال: اگر کودک بتواند تفکر کند، می‌تواند با موفقیت خود را مشغول و سرگرم کند. او همچنین قادر خواهد بود چیزهای جدیدی را در موقعیت‌های مختلف کشف کند و کنجکاوی اساسا باعث می‌شود کودک بتواند مشکلات خود را حل کند.
- افزایش استقامت: زمانی که نتوانید برای کارهایتان روش های جایگزین انتخاب کنید، دست از کار کشیده و ناامید می‌شوید. کنجکاوی، انگیزه‌ای غیرقابل انکار برای دانستن چرایی، چیستی و چگونگی یک امر است. یک کودک کنجکاو، باید دانسته‌های بیشتری کسب کند و تا زمانی که این کار را انجام ندهد دست از آن نخواهد کشید. این امر سبب می‌شود روحیه استقامت و تاب آوری در کودکان تقویت شود.
- موفقیت بلند مدت: به تاریخ نگاه کنید. افرادی که بیشترین تأثیر را داشتند چه کسانی بودند؟ پرسیدند چرا؟ یا چگونه می‌توانم این را بهتر کنم؟ یا چگونه این مشکل را حل کنم؟ کسانی که سوال می‌پرسند و از پذیرش وضعیت موجود امتناع می‌کنند، متحول می‌شوند و زندگی پرماجرا دارند.
راهکارهای تقویت روحیه کنجکاوی در کودکان
از آنجایی که کودکان ذاتا کنجکاو هستند، کمک به آنها برای توسعه این مهارت چیزی نیست که باید از صفر شروع شود و تنها نیاز به تقویت، تشویق و الهام دارد. سوالی که مطرح می‌شود اینست که چگونه می‌توانیم حس کنجکاوی را در فرزندان خود پرورش دهیم؟
- ایجاد موقعیت‌هایی برای اکتشاف: می‌توانید با فراهم کردن فرصت‌هایی برای اکتشاف، کنجکاوی فرزندتان را تقویت کنید. کودکان پیش دبستانی و دبستانی دوست دارند در مورد گیاهان و حیوانات بیاموزند و شما به والدین فرزند خود می‌توانید با پیدا کردن راه‌هایی برای کمک به او جهت برقراری ارتباط با طبیعت، کنجکاویش را تشویق کنید. او را به باغ وحش، پارک یا مسیر پیاده روی و دوچرخه سواری ببرید و به حیوانات یا گیاهانی که در آنجا می‌بینید اشاره کنید. به او کمک کنید آنچه را که می‌بیند، مانند یک سنجاب یا گل، نام ببرد. در این سن، کودک شما یک ناظر دقیق است و با تشویق او جهت بکارگیری کنجکاوی خود برای یادگیری گیاهان و حیوانات، به او یاد می‌دهید که از طبیعت اطراف خود لذت ببرد. با خرید مجله کودک که در آن به معرفی ویژگی‌های مختلف حیوانات پرداخته است می‌توانید به کودکان در این باره کمک ویژه‌ای کنید.
- بازی‌های بدون ساختار: بازی بدون ساختار بهترین راه برای تشویق و پرورش حس اکتشاف در کودکان شما خواهد بود. با در اختیار گذاشتن وقت آزاد برای بازی با فرزندتان، به او اجازه می‌دهید از کنجکاوی و تخیل خود استفاده کند. سعی کنید در بازی آنها دخالت نکنید و اجازه دهید تجربه‌های جدید کسب کنند. با وجود اینکه فرزند شما گاهی می‌خواهد قوانین خود را برای بازی وضع کند، باید بداند که زمانی که وارد مدرسه می‌شود، مواردی وجود دارد که مستلزم رعایت قوانین است. ایجاد تعادل میان این دو ممکن است برای کودکان کاری دشوار باشد، پس سعی کنید به آنها اجازه دهید هر زمان که شرایط فراهم است از حس کنجکاوی خود بهره‌مند شوند. عوامل زیادی مانند صرف زمان بیش از اندازه برای تماشای تلویزیون و یا برنامه ریزی بیش از حد برای فعالیت‌ها می‌تواند مانع از کنجکاوی فرزند شما شود.
- انتقال تجربیات: دوستان و خانواده را تشویق کنید تا به جای هدیه دادن، تجربیاتشان را در اختیار فرزندتان قرار دهند. کودکان این تجربیات، هیجانات و شادی بعد از پیروزی را به خاطر سپرده و همراه خواهند داشت.
- پرسیدن سوالات باز: در سخنان خود از کلماتی مانند چه کسی، چه زمان، چه چیزی، کجا و چگونه استفاده کنید تا توجه کودکان را جلب کرده و کنجکاوی آنها برانگیخته نمایید.
- برجسته کردن ابهامات: کودکان 4 ساله می‌توانند شواهد متناقض را تشخیص دهند و عدم تطابق بین یک پیش گویی و یک اتفاق واقعی را درک کنند. این اختلاف به طور خودکار کنجکاوی را بر می‌انگیزد.
سخن پایانی
تمامی راهکارهای گفته شده برای برانگیختن حس کنجکاوی در کودک موثر خواهد بود. در این میان نکته مهمی که باید والدین به آن توجه داشته باشند، تاثیر و اهمیت بازی، داستان و ترانه‌های کودکانه است که می‌توانند به صورت غیرمستقیم این حس را در کودک تقویت کند.
برگرفته از
