خود انضباطی کودکان یکی از دغدغه های والدین
یکی از مهارت های مهم کودکان آموزش خود انضباطی کودک است. نظم به کودکان می آموزد که باید از قوانین پیروی کنند یکی از دغدغه های اصلی والدین داشتن یک کودک محترم و مودب است. داشتن فرزندی بالغ و خوش رفتار آرزو هر پدر مادری است. اغلب والدین از اتهام به اینکه فرزند لوس و بداخلاق و شلخته دارند بیزار هستند. انضباط به کودک کمک می کند که در برابر رویارویی با چالش های زندگی انتخاب درست تری داشته باشند. یکی از تکالیف مهمی که هر پدر یا مادر در برابر کودکان خود دارند اینست که احترام و عزت نفس و خویشتن داری را به فرزند خود یاد دهد. نشر نبات سعی دارد به شما در پرورش فرزندی منضبط کمک کند.
خود انضباطی درکودک به چه معناست
انضباط لزوما به این معنا نیست که کودک رفتار خوبی دارد در اینجا منظور از انضباط اینست که کودک درک صحیحی از درست و غلط کارهای خود داشته باشد یعنی بداند چه رفتاری مناسب و چه رفتاری نامناسب است. باید به گونه ای باشد کودک بتواند خود را در برابر انجام اعمال نادرست کنترل کند.یادگیری خود انضباطی به فرزندان مهارتی مادام العمر است همه بچه ها در زمان های مختلف درگیر آموزش خود انضباطی هستند زمانی که فرزند شما مسئولیت کارهای خود را بپذیرد دیگر نیازی به کنترل و پذیرش مسئولیت از طرف پدر مادر ندارد. از جمله رفتار هایی نشان می دهد کودک شما منضبط نیست مانند، کودک 4 ساله دائما در میان صحبت های پدر مادر خود یا دیگران را قطع می کند و نمیتواند منتظر بماند که تا صحبت ها تمام شود و بعد صحبت کند.
نقش والدین در منضبط کردن کودکان
گاهی فرزندان در برابر دلسوزی والدین واکنش هایی از خود نشان می دهند. به عنوان مثال به حرف پدر مادر خود گوش نمی دهند .برخی از والدین زبل هستند یعنی برای فرزند خود خط و مرزهایی را روشن کردند و با توجه به این با فرزند خود مهربان هستند و زمانی فرزندانشان دچار چالش های رفتاری می شوند با آنها به حل مسئله کمک می کند و انعطاف رفتاری خوبی نسبت به عملکرد فرزند خود دارند. برخی دیگر از والدین رفتاری دیکتاتور منش دارند یعنی عواقب عملکرد اشتباه فرزند خود را مشخص کردند و نسبت به عملکرد، و گاها خود فرزند خود عطوفتی نشان نمی دهد عده ای دیگر از پدر مادرها علاقه زیادی به فرزند خود نشان می دهند و به عملکرد اشتباه فرزند واکنشی نشان نمی دهند و این نوع تربیت در فرزندان اغلب باعث به وجود آمدن کودکی لوس و خودرای میشود در این سه گروه رفتاری والدین گروه اول که والدین زبلی هستند و به موقع و در جای مناسب خود به فرزند محبت و در زمان متناسب و رفتاری اشتباه با انعطاف پذیری با کودک رفتار میکند در تربیت فرزندی منضبط مودب بهتر عمل میکنند.
تکنیک هایی که به شما در پرورش فرزندی منضبط کمک می کند
برای پرورش کودک منضبط چند عامل موثر است.از جمله سن و سبک تربیت کودک و شخصیت کودک بستگی دارد اما مهم ترین آنها عبارتند از
برای کارهای خویی که انجام میدهد به او پاداش دهید
یکی ازبهترین روش های تشویق کودکان برای کار های خوب پاداش دادن به کودک است زمانی که کودک شما کار خوب و مطابق میل شما انجام داد به او پاداش دهید چرا که نقش بسزایی در ایجاد یک رفتار مطلوب در کودکان دارد از نکات مهم هنگام پاداش دادن به کودکان، از قبل برای کودک روشن کنید بابت چه کار خوبی که انجام داده و پاداش گرفت به عنوان مثال به صورت مبهم برای او تعیین نکنید که چون دختر خوبی بودی جایزه می گیری و افراط در تشویق کودک نکنید چرا که این امر آسیب هایی به کودک وارد می کند.همچنین سعی کنید کودک شما پاداش دادن را با باج داد اشتباه نگیرد باج دادن زمانی رخ می دهد که قبل از انجام رفتار مثبت به خواسته کودک به او پاداش بدهید اما تشویق ازعمل کودک به این صورته که برای او قانونی را تعیین کنید و پس از انجام رفتار درست به او پاداش می دهید و اورا تشویق می کنید
اجازه دهید کودک پیامد کارش بپذیرد
پیامدهای طبیعی عملکرد کودک: گاهی وقتا پیامدهای کارهای اشتباهی که انجام میدهیم بزرگ ترین درس ها را به ما می دهد. به عنوان مثال زمانی که کودک شما کار اشتباهی انجام می دهد اجازه دهید عواقب کاری که انجام داده ببیند به عنوان مثال زمانی که کودک یکی از اسباب بازی ها یش را خراب میکند باید بداند دیگر آن اسباب بازی را ندارد.
پیامدهای منطقی عملکرد کودک: در زمان های دیگر کودک باید عواقب منطقی کارهایش را تجربه کند به عنوان مثال کودکی که به سختی از خواب بیدار می شود باید بداند که شب ها را زودتر بخوابد شما باید برای کودکان عواقب برخی رفتارهای غیرقابل قبول را توضیح دهید.
گرفتن برخی از امتیازها در زمانی که منضبط نیستند
زمان هایی که شما وقت ندارید عواقب کار های کودک را به او بگویید پس در اینجا شما برخی از امتیاز های کودک را از او میگیرید به این صورت که زمانی که کودک تکالیفش را انجام نمیدهد امتیاز تلویزیون نگاه کردن را از او می گیرید. برای اینکه این تکنیک بهترین نتیجه را دریافت کنید بهتر است که سلب امتیاز از کودک همراه باشد به نوع رفتاری که کودک انجام می دهد یا امتیازی زا از کودک سلب کنید که فرزندتان برای او ارزش قائل است و دقیقا پس از رفتار نامناسب از او سلب شود.
نکات مهم ایجاد خود انضباطی در کودکان
- به هیچ عنوان کودک را تنبیه بدنی نکنید. تنبیه بدنی هیچ اثر مثبتی بر رفتار کودک ندارد و پرخاشگری کودک را افزایش میدهد و خشونت باعث ایجاد آسیب به کودکان می شود.
- تربیت کودک شما نباید به گونه ای باشد که او را به فرد دیگر تبدیل کنید گاهی کودک شرو شیطون و پر شور هیجان است او را نمی توانید به فردی اروم و خونسرد تغییر دهید باید این را قبول کنید هر فرد اخلاق و خلق و خوی متفاوتی دارد و بر همین اساس سعی کنید نظم و انضباط را به او آموزش دهید
- به فرزند خود احترام بگذارید کودکان چون از پدر و مادر خود الگو برداری می کند این کار سبب می شود او هم به شما و دیگران احترام بگذارد
- زمانی که کودک را تنبیه کردید و با گذشت زمان از او بایت عملی که انجام دادید عذر خواهی نکنید و برای او سخنرانی نکنید به جای این کار به کودکان کمک کنید تا رفتار های مناسب را جایگزین رفتار نامناسب کند
سخن آخر
برخی روزها گاهی هیچ تکنیک تربیتی و مهارت خود انضباطی روی کودکان جوابگو نیست در این مواقع به خودتان و فرزندتان زمان دهید.شاید خودتان روز بدی را گذرونده باشید اگر زمانی احساس کردید که رفتار خیلی نامناسبی با فرزندان داشتید از او بابت این رفتار بد عذرخواهی کنید و با او با صداقت صحبت کند مهارت ایجاد خود انضباطی در کودکان مستلزم این است شما با مهارت های تربیتی آشنایی داشته باشید برای فهم و ایجاد این مهارت ها در کودکان میتوانید از کتاب ها و مجلات کودک استفاده کنید.