همه چیز در مورد هوش کلامی کودکان و راهکارهای تقویت آن
در اکثر مهمانیها معمولا کودکانی که شیرین زبان هستند و در صحبتهایشان از کلمات قلمبه و سلمبه استفاده میکنند، توجه همه را به خود جلب میکنند که گاهی نیز والدین آنها از سخنان فرزندشان متعجب میشوند. این توانایی کودکان در استفاده از کلمات و زبان و صحبت کردن از هوش کلامی سرچشمه میگیرد. هوش کلامی یکی از هوشهای چندگانهای است که هوارد گاردنر، استاد مشهور دانشگاه هاروارد از آن یاد کرده است. شاید برایتان سوال شود که آیا میتوان این هوش را در کودکان تقویت کرد یا مهارتی ذاتی است؟ با نشر نبات همراه باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.
هوش کلامی چیست؟
هوش کلامی توانایی تجزیه و تحلیل اطلاعات و حل مسائل با استفاده از استدلال مبتنی بر زبان است. استدلال مبتنی بر زبان ممکن است شامل خواندن یا گوش دادن به کلمات، مکالمه، نوشتن یا حتی فکر کردن باشد. از یادگیری در کلاس درس گرفته تا ارتباطات اجتماعی. دنیای مدرن ما حول گوش دادن یا خواندن کلمات برای بیان دانش از طریق زبان گفتاری ساخته شده است.
اهمیت تقویت هوش زبانی بچه ها
آموزش در دوران کودکی اغلب مبتنی بر استدلال غیرکلامی است، زیرا کودکان بسیار خردسال مهارتهای گفتاری و زبانی را با سرعتهای متفاوتی فرا میگیرند. کودکان پیش دبستانی ممکن است بیشتر وقت خود را در مدرسه صرف فعالیتهایی مانند نقاشی با انگشت، آواز خواندن، حرکت، بازی در فضای باز و کاردستی کنند یا به عبارتی همه فعالیتهایی که میتوانند با آموزش شفاهی یا پاسخ گفتاری کمی تکمیل شوند.
با این حال، هنگامی که کودکان وارد مدرسه میشوند، هوش کلامی اهمیت فزایندهای پیدا میکند. حتی در مهدکودکها از کودکان خواسته میشود که به دستورالعملهای گفتاری گوش دهند و از آنها پیروی کنند. کودکی که فقط بخشی از دستورالعملهای گفته شده را میشنود و درک میکند ممکن است نتواند با بقیه گروه همراه شود. با بزرگتر شدن کودکان و استفاده بیشتر از کتاب، فیلم و مکالمه در کلاس، مهارت کلامی در مدرسه اهمیت بیشتری پیدا میکند. دروس انتزاعی مانند ریاضی و علوم نیز نیاز به مهارتهای کلامی دارند، زیرا اکثر مفاهیم یا به صورت شفاهی توسط معلم معرفی میشوند یا به صورت مکتوب در یک کتاب درسی جمع آوری شدهاند.
به طور کلی هوش کلامی و زبانی میتواند کل زندگی اجتماعی فرد را شکل دهد و برای موفقیت تحصیلی بسیار مهم است:
- برای موفقیت در برخی از دروس مانند ادبیات، کودکان باید دارای مهارت کلامی بالاتر از حد متوسط باشند.
- افراد با هوش کلامی بالا میتوانند روابط سالم تری برقرار کنند و راه حل گراتر شوند
8 فعالیت برای بهبود هوش کلامی در کودکان
همه ما با سطح معینی از توانایی هوش کلامی و زبانی متولد شدهایم. محیط و فعالیتهای ما تعیین میکند که چقدر میتوانیم از این پتانسیل بهرهمند شویم. در کنار رشد هوش موسیقیایی، هوش ریاضی و هوش هیجانی کودکان، رشد هوش زبانی را نیز میتوان با تمرینات منظم بهبود بخشید و پتانسیل آن را به حداکثر رساند. این تمرینات عبارتاند از:
پخش موسیقی و ترانه خوانی: قرار دادن کودکان در معرض موسیقی و تشویق آنها به خواندن ترانه به تقویت مهارتهای گفتاری و کلامی آنها کمک میکند. ترانه و موسیقی به کودکان قافیه، ریتم و تکرار را میآموزد. به طور دقیق، آواز خواندن مزایای ارزشمند زیر را در بر دارد:
- تقویت توانایی تقلید صدا
- ورزش عضلات صورت، زبان و لبها
- تهسیل نظم و ترتیب در گفتار
- آموزش داستان سرایی، دستور زبان و واژگان
- امکان ابراز احساسات
- فکر کردن و گوش دادن در حین صحبت کردن
مطالعه و قصه گویی: گفتار درمانها والدین را تشویق میکنند که از بدو تولد برای فرزندان خود کتاب و مجلهای متناسب با سن او بخوانند و حتی زمانی که کودک میتواند به تنهایی بخواند به این کار ادامه دهند. این کار تاثیر بسزایی در تقویت مهارت شنیداری و دایره لغات کودکان را گسترش میدهد. داستانهایی که برای کودکان میگویید لزوما نباید داخل کتاب یا مجله کودک باشد، میتواند داستانهایی درباره دوران کودکی یا سرگذشت خانواده والدینشان باشد.
آموزش موسیقی: یک مطالعه کانادایی در سال 2011 نشان داد که پس از اینکه کودکان چهار تا شش ساله را تنها به مدت 20 روز در معرض آموزش موسیقی قرار دادند، عملکرد هوش کلامی آنها بهبود یافته است. به همین ترتیب، مطالعه دیگری نشان داد کودکانی که ساز زهی یا پیانو مینوازند، در مهارتهای کلامی 15 درصد بیشتر از افرادی که ساز نمینوازند، امتیاز کسب میکنند. بدون شک، آموزش موسیقی تأثیر منحصر به فردی بر مهارتهای کلامی کودکان دارد.
گفتگو: بسیاری از والدین ممکن است درگیر کارهای روزنه خود شوند و فقط سعی دارند دستورالعملهای لازم به فرزندان خود منتقل کنند و سایر ارتباطات را تا حد الامکان کوتاه نگه میدارند. برای تقویت مهارتهای کلامی، والدین باید گفتگو با فرزندان خود را تشویق کنند و ساختار و آداب مکالمه مناسب را با رفتار خود به آن آموزش دهند.
جمله سازی: بازی کردن یکی از موثرترین روشها برای آموزش هر مهارتیست. برای تقویت هوش کلامی کودک خود، چند کلمه با معنی را به صورت به هم ریخته بیان کنید و از او بخواهید با آن کلمات جملهای معنادار بسازد.
استفاده از آموختهها: یکی از بهترین راهها برای بهبود توانایی کلامی، استفاده از کلمات عباراتیست که به تازگی آموخته است. فرزندان خود را تشویق کنید تا آموختههایشان را در بحث با شخص دیگری یا نوشتههای خود بگنجانند. هرچه بیشتر از کلمات جدید استفاده کنند، راحتتر به خاطر میآورند.
نوشتن نامه: اگرچه این روزها نوشتن نامه به ندرت پیش میآید، اما این یک راه عالی برای بهبود مهارتهای زبانی فرزندتان است. در عصر تکنولوژی، ارسال نامه از طریق ایمیل یا حتی رسانههای اجتماعی مانند Whatsapp میتواند راه دیگری برای ارسال نامه باشد. بسیاری از نویسندگان معروف گذشته به عنوان نامه نویسان ماهر شناخته شدهاند.
تحریک تخیل: فرزندتان را تشویق کنید تا به صورت فعال با استفاده از قدرت تخیل ارتباط برقرار کند و حتی او را تشویق کنید تا کار خلاقانه خود را توسعه دهد.
برگرفته از