تفکر انتقادی در کودکان و بازی های آموزشی برای تقویت آن
تفکر انتقادی چیست؟ چگونه می‌توانیم این مهارت را در فرزندان خود پرورش دهیم؟ کودکان هر روز با پیام‌ها، اطلاعات و تصاویر مختلف بمباران می‌شوند. فرقی ندارد که آنها در مدرسه یا خانه در حال صحبت کردن با دوستان و خانواده باشند، باید بدانند که چگونه آنچه که می‌بینند و می‌شنوند را ارزیابی کرده و نظرات و باورهای خود را شکل دهند. مهارت‌های تفکر انتقادی پایه و اساس آموزش و همچنین یک مهارت مهم زندگی است، در واقع آنها به ما کمک می‌کنند تا تصمیمات خوبی بگیریم، پیامد کارهایمان را درک و مشکلات را حل کنیم. این مهارت نقش مهمی در تمرکز، خودکنترلی، حل مشکلات، برقراری ارتباطات، تعیین و پیگیری اهداف خواهد داشت. با نبات ناشر کتاب و مجله کودک همراه باشید تا راهکارهایی را برای تقویت این مهارت در کودکان به شما ارائه دهیم.
تفکر انتقادی چیست؟
تفکر انتقادی توانایی تصور، تجزیه و تحلیل و ارزیابی اطلاعات به منظور تعیین صحت و اعتبار آن است، مانند اینکه چه چیزی واقعی است و چه چیزی نیست. این مهارت‌ها به افراد کمک می‌کند تا نظرات و ایده‌های خود را شکل دهند و همچنین تحلیل کنند چه کسی می‌تواند دوست خوبی برای آنها باشد. امی مورین، LCSW، روان‌درمانگر و نویسنده کتاب‌های پرفروش «تفکر انتقادی همچنین می‌تواند شامل یک مشکل پیچیده و ایجاد راه‌حل‌های روشن باشد.»
به عبارت دیگر تفکر انتقادی مجموعه‌ای از مهارت‌ها و عادات ذهنی از جمله توانایی برای تعریف یک مشکل، شناسایی اطلاعات، تجزیه و تحلیل ایده‌ها و استدلال انتقادی، و سپس فهرست‌بندی سیستماتیک علل احتمالی مختلف، ایجاد راه‌حل‌های قابل قبول، یا ارزیابی درستی آن با استفاده از استدلال منطقی می‌باشد.
اهمیت تفکر انتقادی
تفکر انتقادی یکی از با ارزش ترین مهارت‌های شناختی است، چرا که به ما اجازه می‌دهد تا از نظم و مهارت‌های منطقی برای حل مشکلات استفاده کنیم. این همچنین برای رشد مغز و شناختی کودکان حائز اهمیت است. در واقع این مهارت‌ها برای آماده‌سازی کودک جهت درک چگونگی کارکرد هر چیز در دنیای واقعی و ارائه ایده‌های خلاق ضروری هستند.
علاوه بر به دست آوردن مهارت‌های حل مسئله، توانایی تفکر انتقادی به فرزند شما اجازه می‌دهد تا در برابر فشار همسالان مقاومت کند، نظرات خود را شکل دهد و زمانی که از او خواسته می‌شود کارهایی را انجام دهد که تمایلی نسبت به آنها ندارد، به تفکر خود اعتماد کند. با این حال، تعصب، احساسات یا اعقاید می‌تواند به راحتی از مفید بودن آن بکاهد. با استفاده از مهارت‌های تفکر درجه بالاتر، می‌توانیم از اشتباهاتی که از طریق احساسات، تعصبات و افکار غیرمنطقی خود مرتکب می‌شویم، اجتناب کنیم.
” مهارت تفکر انتقادی می‌تواند به فرد کمک کند تا خود، دیگران و دنیای اطرافش را بهتر درک کند. آنها می‌توانند در حل مسائل روزمره، خلاقیت و سازندگی کمک کنند.”
امی مورین، LCSW
مزایای تفکر انتقادی
دلایل زیادی از توانایی حل مشکلات پیچیده در مدرسه و تعیین احساس آنها در مورد مسائل خاص گرفته تا ایجاد روابط و مقابله با فشار همسالان، اثبات می‌کند که مهارت‌های تفکر انتقادی می‌تواند برای کودک شما مفید باشد. مهارت‌های تفکر انتقادی کودک شما را برای مقابله با چالش‌ها و موانع زندگی آماده می‌کند. مهارت‌های تفکر انتقادی در حل یک مسئله ریاضی، مقایسه و تضاد چیزها و به هنگام استدلال مفید خواهد بود. این مهارت در تقویت استقلال، خلاقیت و کنجکاوی کودکان نیز نقش ویژه‌ای دارد چرا که آنها قبل از پذیرفتن هر چیزی سعی دارند به واقعیت موضوع دست یابند.
مهارت‌های تفکر انتقادی نیز می‌تواند منجر به روابط بهتر، کاهش پریشانی و بهبود رضایت از زندگی شود. “کودکی که می‌تواند مشکلات روزمره را حل کند، احتمالاً نسبت به توانایی‌های خود برای مقابله با چالش‌هایی که زندگی سر راهش قرار می‌دهد، اعتماد بیشتری دارد.
تکنیک های تقویت تفکر انتقادی در کودکان
آموزش تفکر انتقادی به کودکان بخش مهمی از وظایف والدین محسوب می‌شود چرا که وقتی به کودکان یاد می‌دهیم که متفکر انتقادی باشند، به آنها مستقل بودن را نیز آموزش می‌دهیم. آنها یاد می‌گیرند که نظرات خود را شکل دهند و بدون تأثیر بیرونی زیاد به نتایج خود برسند. در ادامه روش‌هایی را برای آموزش این مهارت مهم برایتان ذکر کرده‌ایم:
- الگوی خوبی باشید
گاهی اوقات بهترین راه برای آموزش یک مهارت مهم زندگی به فرزندانتان، الگوبرداری از آن در زندگی خود است. به هر حال، کودکان تمایل دارند رفتارهایی را که در والدین خود می‌بینند، کپی کنند. الگوبرداری به حدی پر اهمیت است که در مقاله‌ای تحت عنوان تاثیرات مثبت تقلید کردن کودکان در رشد آنها به این موضوع پرداخته‌ایم. والدین، به‌عنوان متفکران انتقادی می‌توانند از همان روز اول با بیان کلامی، الگوسازی تفکر انتقادی را آغاز کنند. “برای کودکان بسیار تاثیرگذار خواهد بود که بشنوند والدین چگونه به طور انتقادی درباره چیزها فکر می‌کنند.
- بازی با کودکان
کودکان دائماً در حال یادگیری با آزمون و خطا هستند و بازی یک فعالیت آزمون و خطای عالی است. در واقع، بازی منظم با کودک در سنین بسیار پایین، پایه‌های تفکر انتقادی را ایجاد می‌کند. وقتی فرزندانتان بزرگتر می‌شوند، می‌توانید با هم بازی‌های رومیزی انجام دهید یا به سادگی وقت خود را صرف صحبت در مورد چیزی که برای آنها جالب است بگذرانید. نکته کلیدی این است که زمان با کیفیتی را با هم سپری می‌کنید که به شما این امکان را می‌دهد تا در مورد مسائل در سطح عمیق‌تر بحث کنید و مسائل را به طور انتقادی بررسی کنید.
- آموزش حل مسئله
یکی از راه‌های آموزش و تقویت تفکر انتقادی در کودکان این است که به آنها نحوه حل مشکلات را بیاموزیم برای مثال، از آنها بخواهید حداقل پنج راه مختلف برای حل یک مشکل خاص طوفان فکری به راه بیاندازند. آنها را به چالش بکشید تا یک شی را بدون استفاده از دستانشان از یک طرف اتاق به سمت دیگر منتقل کنند. “در ابتدا، آنها فکر می‌کنند انجام این کار غیرممکن است. اما با کمی تامل و دریافت حمایت شما، متوجه می‌شوند که ده‌ها راه حل وجود دارد.
- تشویق برای سوال پرسیدن
به همان اندازه که گاهی اوقات پاسخ دادن به سیل دائمی از سؤالات می تواند خسته کننده باشد، مهم است که فرزندتان را تشویق کنید تا مسائل را زیر سوال ببرد. سؤال پرسیدن اساس تفکر انتقادی است و زمانی که برای پاسخ دادن به سؤالات فرزندتان سرمایه گذاری می کنید یا با هم پاسخ ها را پیدا می کنید تفکر انتقادی را در آن پرورش می‌دهید.
- تمرین انتخاب کردن
بخشی از یادگیری یک متفکر انتقادی شامل تصمیم گیری است. یکی از راه‌هایی که می‌توانید فرزندتان را به فکر کردن و انتخاب کردن تشویق کنید این است که به او بگویید چگونه می‌خواهد وقت خود را بگذراند. همچنین می‌توانید به آنها کمک هزینه بدهید و اجازه دهید در مورد اینکه با پول چه کاری انجام دهند، تصمیم بگیرند. هر یک از این سناریوها مستلزم این است که کودک شما قبل از تصمیم گیری به طور انتقادی در مورد انتخاب‌های خود و عواقب احتمالی آن فکر کند.
- عدم مطالبه اطاعت کورکورانه
درخواست از کودکان برای اطاعت و پیروی کورکورانه از دستورات بزرگسالان راهی تضمینی برای جلوگیری از رشد تفکر انتقادی است. قبل از درخواست خود از کودکان، دلایل و استدلال آن درخواست را برایشان توضیح دهید.
برگرفته از
