بهترین روش ها برای آموزش عذرخواهی کردن به کودکان

چگونه می‌توانیم عذرخواهی کردن واقعی را به کودکان آموزش دهیم؟ در کنار کلماتی مانند “لطفا” و “متشکرم”، کلمه مهم دیگری که کودک شما باید یاد بگیرد “ببخشید” است. وقتی کودکان اسباب بازی کسی را می‌گیرند، خواهر یا برادرشان را می‌زنند یا کارهای نامطلوب دیگری انجام می‌دهند، باید بیاموزد که از شخص مقابل معذرت خواهی کند و برای جبران آن تلاش کند و از تکرار آن کار نامطلوب بپرهیزد. گاهی ممکن است کودک تصور کند که اعمالش اشتباه نبوده است و به اجبار عذرخواهی کند. والدین همانطور که وظیفه دارند مهارت‌های سنی را در کودکان تقویت کنند، باید معنای واقعی عذرخواهی را نیز به آن‌ها آموزش دهند. با نشر نبات همراه باشید تا روش‌های کلیدی برای آموزش این مهارت را به سمع و نظر شما برسانیم.

چرا آموزش عذرخواهی به کودک اهمیت دارد؟

معذرت خواهی تنها یک حرکت اجتماعی محسوب نمی‌شود چرا که به کودک شما کمک می‌کند تا اشتباهات خود را شناسایی کند، مسئولیت آن‌ها را بپذیرد و برای بهبود رابطه تلاش کند. گاهی اوقات کودک برای آن که والدین احساس بهتری داشته باشند، برای عذرخواهی کردن پیش قدم می‌شود و در چنین مواقعی کودک معنای واقعی آن را درک نمی‌کند و باید او بیاموزید که گفتن “ببخشید” چاره‌ی کار نیست و باید متوجه شود که چگونه با رفتار نادرست بر شخص دیگری تأثیر گذاشته است. وادار کردن یا تحت فشار قرار دادن فرزندتان برای گفتن کلمه «ببخشید» آسان است، اما اینکه او بفهمد چه کاری انجام داده است، اهمیت بیشتری دارد.

راه های ساده برای آموزش عذرخواهی کردن به کودکان

عذرخواهی نکردن کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، به عنوان مثال گاهی آن‌ها عبارت مناسبی برای ابراز پشیمانی خود پیدا نمی‌کنند و یا از عواقب آن می‌هراسند. برای آن که فرزندتان را به گونه‌ای تربیت کنید که به اندازه کافی مسئولیت پذیر باشد و اشتباهات خود را بپذیرد و برای ابراز پشیمانی خود عذرخواهی کند می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:

به کودک بیاموزید که چه زمان باید عذرخواهی کنند: درک درست و غلط بودن مسائل کمی برای کودکان دشوار است و شما به عنوان والدین وظیفه دارید که در شناسایی این موارد به آن‌ها کمک کنید. می‌توانید با توضیح معنای عذرخواهی و با اشاره به این که وقتی اشتباهی مرتکب می‌شود باید عذرخواهی کند شروع کنید. کودک را تشویق کنید تا همدردی کند تا به او کمک کنید به اشتباهاتش پی ببرد. برای مثال از او بپرسید اگر کودک دیگری کاری مشابه او را انجام دهد، چه واکنشی نشان خواهد داد.
طریقه صحیح عذرخواهی کردن را به کودکان آموزش دهید: کودک را از مولفه‌های مختلف عذرخواهی کردن مطلع کنید. ابتدا با شخص ارتباط چشمی برقرار کند و بی‌حرکت بایستد و سپس کودک را تشویق کنید که با استفاده از کلمات مناسب به شنونده بگوید که می‌داند چه خطایی را مرتکب شده است و در نهایت بگوید که سعی دارد در آینده بهتر عمل کند. برای اطمینان از اینکه اشتباهش بخشیده شده است می‌تواند از شخص مقابل بپرسد که آیا او را می‌بخشد. فراموش نکنید که لحن صحیح برای بیان عذرخواهی را به کودک بیاموزید. برای این کار می‌تواند کلمه ببخشید را با لحن عصبی، ناراحتی، خوشحالی و … بیان کنید تا لحن درست برای گفتن آن را تشخیص دهد.
به کودک خود کمک کنید تا با احساسات خود کنار بیاید: وقتی با فرزندتان در مورد کاری که مستلزم عذرخواهی است صحبت می‌کنید، این احتمال وجود دارد که او از اعمال خود دفاع کند. در این مورد، کمی وقت بگذارید و مطمئن شوید که او متوجه شده است که چرا از او خواسته اید عذرخواهی کند و چرا نباید احساس خجالت کند. به او بفهمانید که پذیرش اشتباه خود شجاعت می‌خواهد.
بی‌طرف باشید: هنگامی که کودکان خطایی مرتکب می‌شوند ممکن است عبارت‌هایی مانند “او این را شروع کرد” و یا “او مقصر بود” را زیاد بشنوید. در چنین مواقعی سعی کنید بی‌طرف باشید و نسبت به اعمال فرزندتان حالت تدافعی نداشته باشید و یا از کودک دیگر حمایت نکنید. بهترین کار اینست که آرامشتان را حفظ کرده و به آن‌ها توضیح دهید گاهی درگیری بین دو نفر پیش می‌آید و باید از یکدیگر عذرخواهی کنند.
اجازه دهید فرزندتان به شیوه خود عذرخواهی کند: گاهی اوقات کودکان ترجیح می‌دهند در زمان دیگری عذرخواهی کنند. در چنین مواقعی به کودکان زمان بدهید تا در مورد اشتباهی که مرتکب شده است فکر کند. آن‌ها می‌توانند به روش های مختلفی مانند دادن گل یا یادداشت و یا در آغوش گرفتن عذرخواهی خود را بیان کنند. سعی نکنید کودکان را مجبور به انجام کاری کنید، چرا که آن‌ها به اشتباه خود پی برده‌اند.
کودکان را از عواقب عذرخواهی نکردن آگاه کنید: اگر فرزندتان به طور مکرر از ابراز تأسف برای کاری که انجام داده امتناع می‌کند، با او در مورد عواقبی که به خاطر رفتارش با آن مواجه می‌شود صحبت کنید. می‌توان گفت دوستش ممکن است دیگر با او صحبت نکند و از بازی با او امتناع کند.
الگوی مناسبی برای آن باشید: تقلید کردن کودکان می‌تواند فرصت مناسبی برای آموزش عذرخواهی کردن به کودکان باشد. فراموش نکنید که کودکان رفتار شما را زیر نظر دارد و تکرار می‌کند. وقتی اشتباهی مرتکب می‌شوید، از فرزندتان عذر خواهی کنید. اگر فرزند شما این رفتار را در خانه مشاهده نکند، هرگز اهمیت «معذرت خواهی» را درک نخواهد کرد. بنابراین در صورت لزوم، بدون اینکه در مورد آن حالت تدافعی داشته باشید، عذرخواهی کنید.
روی رفتار صحیح تمرکز کنید: انجام رفتار درست باید بیشتر از آموزش عذرخواهی به کودکان توجه شود، زیرا وقتی کودک اشتباهات خود را تکرار می‌کند، عذرخواهی او بی معنی می‌شود. بنابراین ابتدا کودک خود را آماده کنید تا اشتباهات خود را شناسایی کرده و آن‌ها را اصلاح کند، در نهایت، او یاد خواهد گرفت که از انجام چنین اشتباهاتی اجتناب کند.
خواندن داستان: مجله کودک و کتاب‌های متناسب با سن کودک بخرید که دارای داستان‌های مرتبط با این موضوع باشد. کودکان گوش دادن به داستان‌های جذاب را دوست دارند از این رو می‌توانید به کمک آن عذرخواهی کردن را به صورت غیرمستقیم به آن‌ها آموزش دهید.