هر آنچه که باید در مورد تقویت مهارت شنیداری کودکان بدانید

اهمیت مهارت شنیداری

این کاملا طبیعی است که کودکان گاهی بخواهند هر آن چه که دوست دارند را گوش بدهند و به نوعی شنوایی انتخاب داشته باشند. به عنوان مثال وقتی به آن‌ها می‌گویید که بازی کردن با کامپیوتر را رها کند و با دوستانش بازی کند ممکن است حرف شما را نشنود و به کار خود ادامه دهد. اما اگر متوجه شدید که دائما لازم است موضوعات مهم را برای آن‌ها تکرار کنید باید برای آن چاره‌ای دست و پا کنید.

والدین اغلب «گوش دادن» را با «شنیدن» اشتباه می‌گیرند. باید بگوییم که مهارت شنیداری این توانایی را به کودکان می‌دهد تا معانی کلمات را درک کنند و با آن ارتباط برقرار کنند. هنگامی که کودکان داستانی را می‌شوند به کمک مهارت شنیداری خود می‌توانند آن را بفهمند و بخاطر بسپارند و درباره آن بحث کنند. از این رو این مهارت نقش زیادی در یادگیری مسائل مختلف دارد. از طرفی نیز کودکانی که شنوندگان خوبی هستند اغلب می‌توانند روابط با کیفیتی با دیگران داشته باشند. در ادامه چند مورد از پیامدهای ناشی از مهارت شنیداری ضعیف را بررسی کرده‌ایم:

• دوستیابی: کودکی که نتواند به درستی بشنود و بخاطر بسپارد و تمرکز بر آن چه گفته می‌شود نداشته باشد، در ارتباط با همسن و سالان خود به مشکل می‌خورند و نمی‌تواند در بازی با آن‌ها شراکت کند از این رو به رشد مهارت‌های اجتماعی او آسیب می‌رساند.
• یادگیری: همانطور که گفتیم مهارت شنیداری نقش بسزایی در یادگیری کودکان دارد. کودکان در مدرسه و کلاس درس بیشتر زمان خود را به گوش دادن به معلم و مربی می‌پردازند تا موضوعات مختلف را بیاموزند. اگر این مهارت در کودکان تقویت نشود می‌تواند تاثیرات منفی زیادی در یادگیری و ارتباط آن‌ها با معلمان خود داشته باشد.
• تشخیص صدا: کودکانی که هوش شنیداری ضعیفی دارند، در شناسایی صدا و واج شناسی در چار مشکل می‌شوند. واج شناسی به کودکان اجازه می‌دهد تا آواها را شناسایی کرده و در صحبت‌های خود بکار بگیرند. به عنوان مثال کودکان باید بتوانند عناصر مختلف صدا همچون لحن که وجه تمایز صداهایی همچون عصبانی و شاد است را تشخیص دهند.

یک شنونده خوب چه ویژگی هایی دارد؟

آیا فرزندان شما شنوندگان خوبی هستند؟ شنونده خوب شخصی است که بتواند توجه خود را روی پیام متمرکز کند و اطلاعات مهم را ارزیابی کند. همانطور که می‌دانید ارتباط موفق زمانی رخ می‌دهد که هر دو طرف مکالمه (شنونده و گوینده) مشارکت فعال داشته باشند. والدین برای آن که مهارت و رفتار خوب گوش دادن را به کودکان آموزش دهند می‌توانند خود الگوهای مناسبی برای آن‌ها باشند:

1. توجه کنید: با پاسخ دادن به کودکان می‌توانید به آن‌ها نشان دهید که متوجه صحبشان شده‌اید. تلفن خود و هر عامل حواس پرتی را زمین بگذارید، صحبت نکنید، تماس چشمی خود را حفظ کنید و نشان دهید که در صحبت‌های فرزندتان حضور دارید.
2. خود را برای گوش دادن آماده کنید: از آنجایی که کودکان برای یافتن کلمات مناسب به زمان بیشتری احتیاج داشته و تمایل دارند جزئیات غیرضروری زیادی به صحبتشان اضافه کنند، سعی کنید صبور باشید و به گونه‌ای به آن‌ها گوش دهید که انگار تمام آن روز را فرصت دارید که داستان آن‌ها را بشنوید.
3. شنونده باشید: سعی کنید تا اتنها به صحبت‌های کودک خود گوش داده و صحبتش را قطع نکنید. برخی از والدین سعی دارند قبل از آن که صحبت فرزندشان تمام شود آن را اصلاح کنند، سعی کنید از انجام این کار خودداری کنید.
4. سوال بپرسید: با سوال پرسیدن از فرزندتان، به نشان می‌دهید که به گوش دادن علاقه مند هستید. البته فراموش نکنید برای شنیدن پاسخ او نیز آماده باشید.
5. منتظر ارتباط غیرکلامی باشید: بسیاری از پیام‌ها به‌صورت غیرکلامی از طریق لحن صدا، حالات چهره، سطح انرژی، وضعیت بدن یا تغییر در الگوهای رفتاری فرزند شما منتقل می‌شوند.
6. تماس چشمی را حفظ کنید: به فرزندان خود بیاموزید که هنگام صحبت کردن، تماس چشمی برقرار کنند. افرادی که در حین مکالمه ارتباط چشمی برقرار می‌کنند، فعال‌تر، صادق‌تر، با اعتماد به نفس‌تر و اجتماعی‌تر هستند.