نحوه برقراری ارتباط با کودک خجالتی

عواقب منفی خجالتی بودن کودک

کمرویی مداوم و شدید می‌تواند کیفیت زندگی کودکان را به طرق مختلف کاهش دهد. این موارد عبارت اند از:

• از دست دادن فرصت های تمرین و پرورش مهارت های اجتماعی کودکان
• داشتن دوستان کمتر
• کاهش مشارکت در فعالیت‌های سرگرم کننده و مفرح مانند ورزش، مسابقه و سرود و … که نیاز به تعامل با دیگران دارد
• افزایش احساس تنهایی، بی اهمیتی و کاهش اعتماد به نفس
• عدم شکوفایی استعدادهای کودکان به دلیل ترس از قضاوت شدن توسط دیگران
• افزایش میزان استرس
• ایجاد اثرات فیزیکی مانند قرمز شدن پوست، لرزش دستان و لکنت زبان

جنبه‌های مثبت خجالتی بودن کودک

برخی از والدین بر این باورند که خجالتی بودن فرزندشان یک ویژگی نامطلوب محسوب می‌شود. اما باید بگوییم که این ویژگی همیشه هم بد نخواهد بود و جنبه‌های مثبتی نیز دارد:

• عملکرد خوب در مدرسه
• دوری از انجام فعالیت‌های دردسرساز
• با دقت گوش دادن به سخنان دیگران
• مراقبت آسان از آن‌ها

علل احتمالی خجالتی بودن کودک

برخی از عوامل در کنار هم ممکن است در کمرویی کودک دخیل باشد و که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

• ژنتیک: برخی از جنبه‌های شخصیتی اکتسابی بوده و تا حدودی می‌توان مربوط به ژنتیک شخص دانست که او به ارث برده است.
• شخصیت: کودکانی که از نظر عاطفی حساس و مضطرب هستند ممکن است در تعاملات اجتماعی نیز خجالتی باشند.
• الگوبرداری: کودکان با تقلید از تاثیرگذارترین الگوهای خود یعنی والدین، خجالتی بودن را یاد می‌گیرند. والدینی که خودشان خجالتی و کم رو هستند، ممکن است کودکان آن‌ها نیز خجالتی شوند چرا که به تقلید رفتار آن‌ها می‌پردازند.
• روابط خانوادگی: کودکانی که در خانواده یا در ارتباط با والدین در زندگی خود احساس امنیت و دلبستگی نمی‌کنند، ممکن است مضطرب و مستعد بروز رفتار خجالتی باشند. والدین بیش از حد محافظ ممکن است به فرزندان خود بیاموزند که از موقعیت‌های جدید دوری کنند و از قرار گرفتن در آن موقعیت بترسند.
• نبود تعامل اجتماعی: کودکانی که در چند سال ابتدایی زندگی خود از دیگران جدا شده‌اند، ممکن است در آینده مهارت اجتماعی لازم برای تعامل با افراد ناآشنا را نداشته باشند.
• انتقاد شدید: کودکی که توسط افراد مهم زندگی خود (والدین، خواهر، برادر، معلمان و دوستان) مورد تمسخر و انتقاد شدید قرار می‌گیرند، ممکن است تبدیل به یک کودک خجالتی شود.
• ترس از شکست: گاهی اوقات توقع و انتظار بیشتر از ظرفیت کودکان باعث می‌شود او این بترسد که نتواند این انتظارات را برآورده کند و از شکست در امور بترسند و این مسئله او را به سمت خجالتی بودن می‌کشاند.