ساده ترین روش های آموزش قدردانی به کودکان
ما به عنوان والدین و مربی چگونه میتوانیم مهارت انتزاعی قدردانی را به کودکان آموزش دهیم؟ اغلب پدر و مادرها از این موضوع که چرا فرزندان خود قدردان زحماتشان نیستند ناراضی هستند و باعث ناراحتیشان میشود. هر پدرومادری به اندازه توان خودش برای فرزند خود زحمت میکشد و توقع دارد فرزندش قدردان زحمتهای والدین خود باشد و بدون گلایه و شکایت از پدر و مادر خود تشکر کند. والدین برای آن که کودکان از زندگیشان لذت ببرند هرکاری که بتوانند انجام میدهند، اما کودکان امروزه پر توقعتر از کودکان نسلهای قبل هستند. فرزندان باید یاد بگیرند که چه جوری توقع خود را کم کنند که بخاطر آن چه والدین برای شادیشان زحمت کشیدن تشکرکنند و قدردان زحمتهای آنان باشند. در این مقاله نشر نبات میخواهیم توضیح مختصری در مورد آموزش قدردانی به کودکان توضیح دهیم.
نحوه افزایش حس قدردانی در کودکان
زمانی که والدین از کودکان خود توقع دارند که قدردان زحمتهای آنها باشد و فرزندان این کار را نمیکنند والدین دلخور میشوند و باعث ناراحتی آنها میشود و حتی ممکن است منجر به بحث و دعوا شود و دلخوریهایی به وجود آید. ولی فرزند شما حرف خودش را میزند و زیر بار حرف شما نمیرود چون دوست دارد به خواستههایی که از شما دارد توجه بیشتری شود. مهم ترین مسئله برای آموزش قدردانی اینست که وقتی کاری برای کودکان خود انجام میدهید به آنها بفهمانید که این کار را به خواسته خود انجام دادهاید و از روی اجبار نبوده است.
کودکان تصور میکنند که والدینشان باید همانند والدین دوستانشان عمل کنند و هر وسیلهای که کودکان دیگر دارند را آنها نیز باید داشته باشند. اما چنین تصوری اشتباه است. به عنوان مثال اگر شما نمیتوانید برای فرزند خود چیزی که میخواهند را فراهم کنید، این موضوع را با او در میان بگذارید و کودک خود بگویید که در حال حاضر امکان خرید آن وسیله را ندارید. این ماجرا را نباید تاثیری در حس قدردانی کودک داشته باشد و زحمات گذشته شما را فراموش کند و باید بداند که ممکن است خواستههایش در لحظه برآورده نشود.
والدین گاهی اوقات از این موضوع که نمیتوانند چیزی که فرزندشان درخواست کرده است را تهیه کنند ناراحت میشوند و خودشان را سرزنش میکنند. ما باید به عنوان والدین نمونه باید حس قدردانی و سپاس گزاری در کودکان را تقویت کنیم با آموزش این مهارت تا بتوانیم برای آنها و خودمان لحظات خوب همراه با انرژی مثبت بسازیم. هنگامی که والدین از کار تحسین برانگیز کودکان تشکر و قدردانی میکنند، احساس خوشایندی به آنها القا میشود و میدانند که کاری که انجام دادهاند، مورد تایید والدین خود بوده است.
راهکارهایی برای آموزش قدردانی به کودکان
- به کودک خود بیاموزید که تشکر کند: زمانی که برای فرزند خود کاری انجام میدهید و او قدردانی نمیکند، بحث کردن را کنار بگذارید و او را تشویق کنید تا از عباراتی مانند «متشکرم» و «ممنونم» استفاده کند. به عنوان مثال زمانی که از مادربزرگ شکلات گرفت، به او یادآوری کنید که از مادربزرگ تشکر کن. اگر چه ممکن است این کار اجباری به نظر برسد و قدردانی واقعی نباشد، اما اولین گام برای آموزش این مهارت انتزاعی کودکان محسوب میشود. همچنین میتوانید فرزندانتان را تشویق کنید تا برای افرادی که به آنها هدیه میدهند یا برایشان وقت صرف کرده اند، یادداشتهای «تشکر» بنویسند.
با توجه به خصلت تقلید کردن کودکان، در طول روز از کلمات متشکرم و ممنونم زیاد استفاده کنید و هرجایی که میروید از طرف مقابل تشکر کنید تا فرزندتان نیز قدردانی کردن را یاد بگیرد. همچنین میتوانید به مواقعی اشاره کنید فرزندتان بدون یادآوری و تذکر شما قدردانی کرده است. برای مثال به او بگویید که بخاطر اینکه امروز از دوستت تشکر کردی، خیلی خوشحال شدید. توجه داشته باشید هرکاری که فرزندتان میکند از او تشکر کنید و بگویید متشکرم که کارهای خودت را خودت انجام میدهی و در امور کارهای خونه به من کمک میکنی.
- سوالاتی در زمینه سپاس گزاری مطرح کنید: وقتی که کودکان از عبارتهای متشکرم و ممنونم را برای نشان دادن قدردان بودنشان استفاده کردند، زمان آن فرا رسیده است که کمی عمیق تر به معنای شکرگذاری فکر کنند. پروژه بزرگ کردن کودکان سپاسگزار در UNC Chapel Hill نشان داده است که قدردانی دارای چهار بخش است:
- شناخت مواردی که باید بابت آنها سپاس گذار باشید
- فکر کردن به این که چرا این موارد به شما داده شده است.
- احساساتی که در نتیجه چیزهایی که شما داده است تجربه میکنید.
- نحوه ابراز قدردانی
محققان UNC والدین را تشویق میکنند تا برای تقویت حس قدردانی عمیقتر و آموزش آن، از کودکان سؤال بپرسند. در اینجا چند سؤال وجود دارد که میتواند به بچه ها کمک کند تا هر چهار مؤلفه قدردانی را تجربه کنند:
- چه چیزی در زندگی شما وجود دارد که بابت آن باید شکرگذار باشید؟ چیزهایی فراتر از هدایایی که میگیرید وجود دارد که باید بخاطر آن تشکر کنید؟
- نظر شما در مورد هدیهای که گرفتهاید چیست؟ آیا فکر میکنید آن شخص خودش خواسته است که آن هدیه را به شما بدهد یا مجبور بوده است؟
- با دریافت این هدیه چه احساسی دارید؟ چه چیزی در مورد این هدیه باعث خوشحالی شما شده است؟
- آیا احساسی که نسبت به این هدیه دارید باعث میشود که بخواهید این احساس را با هدیه دادن به شخص دیگری به اشتراک بگذارید؟
- برای آموزش قدردانی به کودکان کارهای محبت آمیز انجام دهید: کارهای زیادی برای نشان دادن قدردانی به کودکان وجود دارد. به عنوان مثال کودکان میتوانند برای جبران لطف دوستانشان، اسباب بازی خود را با او به اشتراک بگذارند و یا به آنها قرض دهند. همچنین میتوانید به آنها یادآور شوید که نیازی نیست برای افرادی که شخصاً آنها را میشناسید قدردانی کنید، افرادی مانند پزشکان، آتش نشانها و غیره در جامعه هستند که میتوانند از آنها با نوشتن نامهای قدردانی کنند.
- مواردی که باید بخاطر آن شکرگذار باشید را یادداشت کنید: به فرزندتان یاد دهید و که در طول روز مواردی که خوشحالش کرده است و باید برای آن شکرگزار باشد را یادداشت کند و خودتان هم این کار را انجام دهید.
- قدردانی از خداوند را به کودکان آموزش دهید: به آنها یاد دهید که علاوه براین که از والدین یا هرشخص دیگری قدر دانی میکنند، از همه مهمتر باید همیشه قدردان خداوند مهربان باشند. برای آموزش این مورد میتوانید از ترانهها یا داستانهایی که در کتاب و مجله کودک وجود دارد استفاده کنید.